Ρήξη πλάγιου συνδέσμου της άρθρωσης του γόνατος

Τι είναι ρήξη του έσω πλάγιου συνδέσμου ;Η ρήξη του πλάγιου συνδέσμου είναι μια αθλητική συνήθως κάκωση. Ο σύνδεσμος είναι μια δυνατή δεσμίδα ινών συνδετικού ιστού ο οποίος προσφύεται από οστό σε οστό. Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος υπάρχει στην εσωτερική πλάγια επιφάνεια του γόνατος. Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος συνδέει το εσωτερικό τμήμα της κνήμης με το εσωτερικό τμήμα του μηριαίου  .

Ο έσω πλάγιος σύνδεσμος είναι ένας από τους σημαντικούς συνδέσμους του γόνατος.

Προσφέρει μεγάλη σταθερότητα στο γόνατο αποτρέπει υπερβολικές κινήσεις στροφής καθώς και την κίνηση να λυγίζει το γόνατο προς τα μέσα ( βλεσότητα , εικόνα 1). Όταν οι παραπάνω κινήσεις γίνουν με μεγάλη δύναμη και μεγάλο βαθμό ώστε να υπερβαίνουν τις δυνάμεις του συνδέσμου τότε ο σύνδεσμος τραυματίζεται. Η παραπάνω κατάσταση ονομάζεται ρήξη έσω πλαγίου συνδέσμου.  Ο τραυματισμός ποικίλει από μικρή διάταση των ινών του με αποτέλεσμα λίγο πόνο , μέχρι και ολική ρήξη του με αποτέλεσμα σοβαρό πόνο και ανικανότητα.

Εικόνα 1-βλεσότητα

Η ρήξη του έσω πλάγιου συνδέσμου ταξινομείται ως εξής :

• Βαθμός 1 : ένας μικρός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη δημιουργώντας λίγο πόνο αλλά επιτρέπεται πλήρης δραστηριότητα.
• Βαθμός 2 : ένας σημαντικός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη και ως αποτέλεσμα μερικό περιορισμό της δραστηριότητας.
• Βαθμός 3 : όλες οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί ρήξη με αποτέλεσμα αστάθειας στο γόνατο και μεγάλη απώλεια λειτουργικότητας. Συνήθως τραυματίζονται και άλλες δομές του γόνατος όπως οι μηνίσκοι και οι χιαστοί σύνδεσμοι. Σε αυτή την περίπτωση η χειρουργική αποκατάσταση είναι απαραίτητη.

Αίτια ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Ρήξη συμβαίνει κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων οι  οποίες φορτίζουν τον σύνδεσμο. Αυτό συνήθως συμβαίνει με μια ξαφνική κίνηση αν και μερικές φορές συμβαίνει λόγω επαναλαμβανόμενων φορτίσεων που ασκούνται στην άρθρωση. Υπάρχουν 2 κυρίως κινήσεις οι οποίες φορτίζουν τον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο.

• 1.Η στροφή του γόνατος ( εικόνα 2)
• 2.Κίνηση βλεσότητας ( εικόνα 1 )

Όταν μια από αυτές τις κινήσεις συμβούν ( ή συνδυασμός τους) και το φορτίο που ασκηθεί στον σύνδεσμό είναι μεγαλύτερο από αυτό που αντέχει τότε έχουμε τραυματισμό του συνδέσμου. Ρήξη του έσω πλάγιο συνδέσμου έχουμε συχνά σε αθλήματα επαφής ( π.χ. ποδόσφαιρο , μπάσκετ ) ή σε αθλήματα όπου απαιτούνται ξαφνικές αλλαγές κατεύθυνσης ( π.χ. σκι ). Ο πιο συνηθισμένος μηχανισμός κάκωσης είναι η στροφή του μηρού πάνω στην κνήμη όταν το βάρος όλου του σώματος πέφτει στο ένα πόδι ( π.χ. κατά την προσγείωση από άλμα). Άλλος μηχανισμός κάκωσης του συνδέσμου είναι ότι μια εξωτερική δύναμη αναγκάζει το γόνατο μα λυγίζει σε λάθος κατεύθυνση ( π.χ. όταν κάποιος παίχτης πέσει με δύναμη στην εξωτερική πλευρά του γόνατος.

Εικόνα 2-στροφή του γόνατος

Συμπτώματα της ρήξης του πλαγιου συνδέσμου

Οι ασθενείς με ρήξης του έσω πλάγιου συνδέσμου συνήθως ακούν ένα χαρακτηριστικό « κλικ» την στιγμή του τραυματισμού. Σε ήπιους τραυματισμούς η δραστηριότητα μπορεί να συνεχιστεί και να εμφανιστεί ή να αυξηθεί ο πόνος , το οίδημα και η δυσκαμψία μετά το τέλος της δραστηριότητας ή την επομένη το πρωί.

Συχνά ο πόνος βιώνεται από τον ασθενή στην πλάγια εσωτερική πλευρά του γόνατος. Σε περίπτωση ολικής ρήξης υπάρχει σοβαρός πόνος κατά τον τραυματισμό αν και μερικές φορές σύντομα υποχωρεί. Οι ασθενείς βιώνουν επίσης μια αίσθηση ότι το γόνατο « βγαίνει» από την θέση του. Στην ολική ρήξη η δραστηριότητα είναι αδύνατο να συνεχιστεί λόγο σοβαρού πόνου και αστάθειας .

Μετά τον τραυματισμό είναι δύσκολο για τον ασθενή να φορτίσει το σκέλος.

Διάγνωση της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Η υποκειμενική ( λήψη ιστορικού) και η αντικειμενική ( κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου. Επιπλέον εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνουν την κάκωση και προσδιορίζουν τον ακριβή βαθμό της βλάβης καθώς και τραυματισμό άλλων δομών του γόνατος ( μηνίσκοι , χιαστοί συνδέσμου).

Θεραπεία της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Οι περισσότεροι ασθενεί με ρήξη πρώτου η δεύτερου βαθμού αναρρώνουν με την κατάλληλη φυσιοθεραπεία. Το ποσοστό της επιτυχημένης θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθά τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένου ιστούς. Δραστηριότητες οι οποίες φορτίζουν τον έσω πλάγιο σύνδεσμο πρέπει να αποφεύγονται και να ελαχιστοποιούνται ειδικά η στροφή και η βλεσότητα του γόνατος. Αγνοώντας τον πόνο και τα συμπτώματα και συνεχίζοντας την δραστηριότητα ή κατάσταση περνά στο χρόνιο στάδιο. Άμεση και κατάλληλη θεραπεία είναι βασική για την γρήγορη αποκατάσταση του προβλήματος. Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες στόχο έχει την μείωση του πόνου και του οιδήματος. Οπότε ο ασθενής ξεκουράζει το σκέλος σε ανάροπη θέση εφαρμόζει συχνά παγοθεραπεία ( 3 με 4 φορές την ημέρα)   και χρησιμοποιεί ελαστικό επίδεσμο. Πολύ βασικό κομμάτι της αποκατάστασης του έσω πλαγίου συνδέσμου είναι η ενδυνάμωση σε ανώδυνο εύρος κίνησης των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των  γλουτιαίων μυών. Έτσι ώστε να βελτιωθεί ο μυϊκός έλεγχος του γόνατος.

Πρόγνωση της ρήξης του έσω πλαγίου συνδέσμου

Με την κατάλληλη θεραπεία ρήξεις πρώτου και δευτέρου βαθμού αναρρώνουν και επιστρέφουν στην δραστηριότητα σε 2 με 8 εβδομάδων. Σε περίπτωση ολικής ρήξης η περίοδο αποκατάστασης διαρκεί περισσότερο. Συχνά τραυματίζονται και άλλα στοιχεία της άρθρωσης του γόνατος ( μηνίσκος, χιαστή σύνδεσμοι ) οπότε αν κριθεί ότι η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη η περίοδος αποκατάστασης διαρκεί 6 με 12 μήνες.

Φυσικοθεραπεία της ρήξης του έσω πλάγιου συνδέσμου

Η φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασία όχι μόνο για την ταχύτερη και πληρέστερη ανάρρωση αλλά και για την πρόληψη του επανατραυματισμού. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει :

• Τεχνική μαλακών μορίων ( μάλαξη)
• Αρθρική κινητοποίηση ( manual therapy)
• Taping
• Παγοθεραπεία ή θερμοθεραπεία
• Υδροθεραπεία
• Ασκήσεις βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών (ελαστικότητα των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των  γλουτιαίων μυών), της δύναμης ( ενδυνάμωση των τετρακέφαλων μυών, των οπίσθιων μηριαίων μυών και των  γλουτιαίων μυών )  και της ισορροπίας
• Εκπαίδευση
• Πρόγραμμα παιδικής επαναφοράς στις προηγούμενες δραστηριότητες